Het landelijk dekkend netwerk is niet statisch. Het verandert als gevolg van ontwikkelingen binnen de zorgsector, als gevolg van veranderende wet- en regelgeving, en door ontwikkelingen van nieuwe toepassingen. Op deze pagina lichten we een aantal ontwikkelingen toe.
Vanuit de Stichting Medmij wordt er samen met de XDS leveranciers gewerkt aan het ontsluiten van patiëntinformatie voor patiënten die gebruik maken van een PGO. In de eerste helft van 2025 wordt een pilot uitgevoerd met DVA, DVP/PGO, XDS leveranciers en een tweetal ziekenhuizen om een nieuwe gegevensdienst "beelden" te ontwikkelen.
Deze gegevensdienst richt zich op het beschikbaar stellen van diagnostische beelden en daaraan gerelateerde verslagen aan partijen die een "Dienstverlener ZorgAanbieder" (DVA) functie ondersteunen. De koppeling tussen de bestaande XDS netwerken en de DVA infrastructuur volgt de richtlijnen zoals die naar verwachting vanuit de EHDS worden gesteld.
Op 20 maart jl. heeft het Digitaal Transitie Orgaan besloten om een koppeling tussen de bestaande XDS netwerken en de in 2024 beproefde TLB oplossing verder uit te werken. Daarbij is aangegeven dat deze koppeling zich dient te conformeren aan de NTA zoals in 2020 is opgesteld. De koppeling tussen XDS en TLB is bekend geraakt onder de naam "DUO-koppeling".
Een DUO koppeling vereist dat data die nodig is om een "landelijke tijdlijn van beschikbare radiologische onderzoeken" te realiseren, leverancier en technologie neutraal beschikbaar gesteld worden. Functioneel doel daarbij is dat een radioloog inzage moet kunnen krijgen in de tijdlijn van een patiënt ongeacht de oplossing die hij/zij daarvoor gebruikt. Vanuit de tijdlijn moet het mogelijk zijn om vast te stellen welke onderzoeken ingezien en/of geïmporteerd moeten worden.
In de regio Utrecht als onderdeel van het Data Delen Midden Nederland project is een integratie tussen het regionaal MDO Portaal het regionale XDS netwerk ontstaan. Deze integratie is de voorloper van het MDO Portaal programma dat vanuit Vecozo aangestuurd wordt. De integratie tussen het MDO Portaal en XDS volgt de "Nationaal Technische Afspraak" die ook gebruikt wordt om bestaande XDS netwerken te koppelen. Zorginstellingen die al gebruikmaken van een XDS infrastructuur kunnen eenvoudig aangesloten worden op het MDO Portaal.
Na een jarenlange aanloop begint MITZ langzaam door te breken in het Nederlandse zorgveld. De fase van pilots is voorbij en de eerste huisarts- en apotheeksystemen worden op MITZ aangesloten zodat patiënten niet langer per zorgverlener toestemming hoeven te geven voor wat er met hun informatie gedaan mag worden.
Binnen de bestaande XDS netwerken is patiënt toestemming een van de randvoorwaarden voor het beschikbaar stellen, en uitwisselen van informatie van een patiënt. In de praktijk is het (tijdig) registreren van de toestemming van de patiënt uitdagend gebleken, ook binnen de diverse XDS netwerken.
Medio 2025 verwachten wij dat de eerste XDS netwerken op MITZ aangesloten zullen gaan worden om, daar waar patiënten hun toestemming in MITZ hebben geregistreerd, de administratieve lasten voor zorginstellingen te helpen verminderen.
Wanneer uw zorginstelling eerder over gaat naar MITZ dan horen wij dat graag, zodat we kunnen overleggen en afstemmen wat de consequenties daarvan voor uw XDS aansluiting zijn.
Begin maart 2025 is de nieuwe European Health Data Space richtlijn werkelijkheid geworden. Ondanks dat EHDS zich richt op de uitwisseling van patiëntinformatie tussen de lidstaten, gaat het van grote invloed zijn op nationale infrastructuren die binnen Europese landen gebruikt worden om patiëntinformatie te delen. In de komende maanden zal duidelijker worden welke verplichtingen EHDS met zich mee gaat brengen m.b.t. tot zowel specifieke patiëntinformatie, als de manier waarop deze moeten worden gecommuniceerd.
Zorginstellingen die op het landelijke dekkend XDS netwerk zijn aangesloten hebben naar alle verwachting een voordeel omdat EHDS veel van de bestaande IHE profielen als uitgangspunt neemt. IHE is via IHE Europe vertegenwoordigd. Zie ook deze whitepaper.
Naast MITZ staat ook het TWIIN afsprakenstelsel in een hernieuwde belangstelling sinds het ministerie van vws TWIIN heeft aangewezen als de plek waar landelijke afsprakenstelsels beheerd gaan worden. De XDS leveranciers zijn nauw betrokken bij de ontwikkelingen van de NEN7541 (beeldbeschikbaarheid) en de daaraan gekoppelde (toekomstige) "technische afspraak".